 |
| Teatr Shakespeare's Globe na południowym brzegu Tamizy w Londynie |
Jednym z pierwszych stałych teatrów założonych w Londynie, przy
równolegle wciąż działających licznych wędrownych artystach, był The Theatre zbudowany w 1576 roku. Od 1594 roku wraz z grupą o
nazwie „Trupa Lorda Szambelana” pracował w nim przybyły z miasteczka
Stratford-Upon-Avon William Szekspir. Grupa ta występowała nawet przed samą królową
Elżbietą I.
 |
| Komedie Szekspira wydane w 1846 roku. Proszę zwrócić uwagę na zapis nazwiska. Wtedy nazwy własne nie były odgórnie ujednolicone, w związku z czym dotychczas spotkano się z około 100 różnymi sposobami zapisu tego nazwiska. |
Czym innym jednak były kameralne przedstawienia dla dworu, a czym innym typowe przedstawienia dla szerokiej publiki. Już pod koniec XVI wieku Londyn był miastem barwnym i tętniącym życiem, którego mieszkańcy różnych sfer społecznych ochoczo reagowali na każdy rodzaj rozrywki. Jednak demoralizowanie społeczeństwa oraz powtarzające się w tamtych czasach zarazy wymusiły na władzach wydanie zakazu urządzania publicznych przedstawień w obrębie City. W treści zarządzenia pojawiły się zarzuty, że sztuki teatralne często poruszały „wywrotowe” tematy, a poza tym były okazjami do pijatyk, wszczynania konfliktów, oddawania moczu w nieprzeznaczonych do tego miejscach czy kuszenia służek do schodzenia na złą drogę.* Wystawianie przedstawień było wydarzeniami, z okazji których w okolicy teatru rozstawiano różnorakie stoiska handlowe, a prostytutki zjeżdżały się pewne dobrych utargów.
 |
| Kadr z filmu "Zakochany Szekspir" - żywo reagująca publika w teatrze |
The Theatre
posadowiony był na północnym, tym samym brzegu rzeki co miasto, jednak poza
jego granicą. W wyniku konfliktu o własność, z końcem 1598 roku teatr ten
został rozmontowany i w kolejnym roku postawiony z tych samych materiałów
jako The Globe (glob, kula ziemska) na południowym brzegu
Tamizy, gdzie funkcjonowały tego typu przybytki. W tamtym czasie były tam
głównie pola oraz mokradła i w żadnym razie nie była to ekskluzywna
lokalizacja, bo pełna takich „atrakcji” jak szczucie niedźwiedzi, walki
kogutów, zakłady hazardowe, domy uciech, smrodliwe rzemiosła, więzienie czy
zakład dla obłąkanych.
Jako że
istniał tam tylko jeden most London Bridge, w dodatku gęsto zabudowany budynkami mieszkalno-usługowymi, to
najszybciej można było przeprawić się z miasta łodzią w to niezbyt bezpieczne
miejsce. Chętnych jednak nie brakowało!
 |
| Teatry Londynu około 1600 roku. Czerwona kropka najniżej mapy to The Globe. Ciemno zielona linia oznacza mury City. (żródło: www.britannica.com) |
Ten właśnie pierwszy The Globe, w którym
Szekspir działał nie tylko jako płodny twórca oraz aktor, ale
też jako współudziałowiec, spalił się w 1613 roku podczas jednego z
przedstawień.
Drugi The Globe został wybudowany w miejscu poprzedniego rok później. W tym też czasie Szekspir zaczął wycofywać się z pracy zawodowej i powrócił do swego rodzinnego miasta, aczkolwiek odwiedzał Londyn. Zmarł w 1616 roku w wieku 52 lat. Jego sztuki jednak żyły nadal. Teatr działał do 1642 r., kiedy to został zamknięty przez purytanów głoszących skrajną moralność, a dwa lata później zniszczony.
 |
| Obecnie miejsce drugiego The Globe. W 1834 roku na dużej jego części powstał budynek mieszkalny (teren jest ogrodzony) |
Jego replika powstała w 1996 r. w innej lokalizacji, aczkolwiek niedaleko pierwotnej. Jest to właśnie obecnie istniejący Shakespeare’s Globe. Jest to rodzaj amfiteatru na planie koła z otwartym dachem, galeriami dla widzów i podwyższoną sceną. Ciekawostką jest, że jako jedyny budynek od Wielkiego Pożaru w 1666 r. otrzymał on pozwolenie na dach kryty strzechą.
 |
| W oczekiwaniu na przedstawienie w Shakespeare's Globe |
Przedstawienia teatralne z czasów Szekspira można określić jako interaktywne, bo widzowie brali w nich udział głośno komentując, chwaląc lub ganiąc fabułę. I dziś, choć nie tak gwarnie, to widownia również reaguje emocjonalnie na występy.
Sam teatr, jego unikalna na dzisiejsze czasy konstrukcja oraz atmosfera i
poczucie pewnej relacji z aktorami dają niesamowity odbiór. Udział w
przedstawieniu w Shakespeare’s Globe jest niezapomnianym
przeżyciem. Można poczuć się jak podczas podróży w przeszłość.
 |
| Aktorzy występujący w "Komedii omyłek". Natomiast w teatrze elżbietańskim aktorami byli wyłącznie mężczyźni. (autor zdjęcia: Bill Barclay) |
Niestety, na teren teatru nie można wejść bez biletu.
W 2021 r. podstawowa
cena za zwiedzanie Shakespeare’s Globe z przewodnikiem to koszt około 18
funtów, a dla dzieci 10 funtów.
Bilety na
przedstawienia zaczynają się od 25 funtów, a osiągają nawet 47 w
zależności od miejsca.
Dostępne są również bilety na miejsca stojące pod sceną, które kosztują 5 funtów. Są świetną opcją dla osób, które skupiają się bardziej na zobaczeniu tego teatru od środka niż na podziwianiu przedstawienia, ponieważ choć widok sceny jest dobry, to trzeba wziąć pod uwagę konieczność stania w miejscu aż przez koło 2 godziny (z jedną przerwą), co nie jest komfortowe i może odwracać uwagę od sztuki.
Jako że
dawny język angielski nie jest łatwo zrozumiały, dobrze jest zapoznać się z treścią sztuki (nawet po
polsku) przed przedstawieniem.
Bilety sprzedawane są przed otwarciem sezonu, z reguły od lutego, ale w roku 2021 publiczna sprzedaż startuje 6 kwietnia. Miejsca rozchodzą się szybko, bowiem jest to niebywała okazja obejrzenia sztuki Szekspira w teatrze, w jakim on sam występował i dla jakiego tworzył. Zatem dobrze jest jak najszybciej odwiedzić i zapamiętać stronę internetową https://www.shakespearesglobe.com/whats-on/, na której zakupuje się bilety.
Adres: 21 New Globe Walk, London SE1 9DT
 |
| Shakespeare's Globe, Londyn (zdjęcie widokówki) |
Warto polubić profil
Nietypowy Londyn na Facebooku (<- kliknij link)
gdzie jest jeszcze więcej ciekawostek!
* Źródło:
„Shakespeare’s Ear. Dark, Strange and Fascinating Tales from the World of
Theater”, autor: Tim Rayborn